Pensioen bij scheiding

Bij een scheiding ligt de focus vaak op de woning, spaargeld, leningen en alimentatie. Pensioen wordt echter vaak over het hoofd gezien. Veel mensen vinden het ingewikkeld of voelen zich er ver van af staan. Toch kan een fout of een ondoordachte afspraak later duizenden euro’s schelen. Pensioen is daarom geen bijzaak, maar een belangrijk onderdeel van een eerlijke financiële afwikkeling. In deze blog neem ik je mee in de keuzes die je hebt als je uit elkaar gaat.

Wet pensioen bij scheiding

Volgens de Wet Verevening Pensioenrechten bij Scheiding (Wet VPS) wordt het ouderdomspensioen dat tijdens het huwelijk is opgebouwd verdeeld. In de meeste gevallen krijgt iedere ex-partner de helft van dit pensioen. Daarbij komt het bijzonder nabestaandenpensioen, dat bedoeld is om financiële steun te bieden wanneer een van de ex-partners komt te overlijden. Deze verdeling vormt de basis, maar er zijn situaties waarin maatwerk nodig is.

Nabestaandenpensioen is niet altijd duidelijk

Veel mensen realiseren zich niet dat het nabestaandenpensioen niet altijd aanwezig is en dat de bedragen vaak vooraf onduidelijk zijn. Het recht op nabestaandenpensioen blijft bestaan, zelfs als je ervoor kiest geen ouderdomspensioen te delen, tenzij dit expliciet wordt uitgesloten. Sommige stellen kiezen ervoor het nabestaandenpensioen te behouden om te voorkomen dat opgebouwd pensioen terugvloeit naar het pensioenfonds, of om een financiële buffer voor de kinderen te creëren. Vaak zijn er echter flexibelere oplossingen, zoals verzekeringen of aangepaste afspraken via alimentatie.

Waarom pensioen bij scheiding vaak wordt vergeten

Pensioen voelt ver weg en complex, waardoor het onderwerp vaak niet wordt besproken aan de scheidingstafel. Dit kan leiden tot afspraken die juridisch niet uitvoerbaar zijn of waardoor een van de ex-partners later financieel tekortkomt. Bij grote leeftijdsverschillen of ongelijkmatige pensioenopbouw kan de standaardwetgeving bovendien onevenwichtig uitpakken, waardoor zorgvuldig maatwerk nodig is.

Opties voor pensioenverdeling bij scheiding

De standaardverdeling werkt voor veel stellen prima, maar er zijn ook andere mogelijkheden die beter kunnen aansluiten bij jullie situatie:

Conversie: elk van de ex-partners krijgt een eigen pensioen dat onafhankelijk is van de ander. Dit geeft duidelijkheid en zelfstandigheid, maar het nabestaandenpensioen vervalt vaak.
Aanpassen van het vereveningspercentage: de verdeling kan afwijken van 50/50 om het pensioen eerlijker te maken. Het nabestaandenpensioen blijft in stand.
Volledig uitsluiten van de Wet VPS: ieder houdt zijn eigen pensioen. Hiervoor moet wel worden besproken wat er met het nabestaandenpensioen gebeurt, anders kan waarde verloren gaan.

Elke keuze heeft financiële en praktische gevolgen. Juridisch correcte en uitvoerbare afspraken zijn essentieel.

Het belang van een goede voorbereiding

Voor je pensioenafspraken maakt, is het belangrijk om alle gegevens van de pensioenuitvoerders op te vragen. Alleen dan kan je duidelijk inzicht krijgen in de waarde van het ouderdomspensioen én het nabestaandenpensioen. Zo voorkom je dat er later misverstanden ontstaan of dat een van de ex-partners financieel tekortkomt.